Burkulmalar/Sprain’ler bağ/ligament (eklemleri bir arada tutan doku bandları) yaralanmalarıdır. Ayak bileği burkulmaları; bacak, ayak bileği ve ayak kemiklerine tutunan bağların aşırı gerilmesine veya yırtılmasına neden olacak şekilde ayak normal hareket açıklığının ötesine büküldüğünde veya döndüğünde meydana gelir.
Fizyoterapistler ayak bileği burkulmasına sahip kişilere tedavi almadıkları durumdan daha hızlı biçimde toparlanmalarını sağlayarak yardımcı olur. Bir ayak bileği burkulmasının iyileşmesi için gereken süre değişiklik gösterir; ancak sıklıkla sonuçlar 2-8 hafta içerisinde elde edilebilir. Fizyoterapistiniz gereksinimlerinizi ve hedeflerinizi karşılayacak özel bir tedavi programı tasarlamak için sizinle çalışacaktır.
Tanınızı takip eden ilk 24-48 saat süresince, fizyoterapistiniz size şunları önerebilir:
- Ağrıya neden olacak her türlü aktiviteden kaçınarak ilgili bölgeyi dinlendir.
- Her 2 saatte bir 15-20 dakika ilgili bölgeye buz torbası uygula.
- İlaç ya da tanılayıcı testler gibi ileri sağlık hizmeti için uzman bir hekime danış.
- Ağrı veya şişliği kötüleştirmeksizin yapabildiğiniz kadar çok ve erken etkilenmiş ayağınız üzerinde yürüyün.
- Ağrıyı hafifletmeye yardımcı ve dengeye destek olacak koltuk değnekleri veya diğer yürüme yardımcılarını kullanın.
- Şişliği önlemek amacıyla ayak bileğinizi sarın veya destekleyici bir ayak bileği breysi kullanın.
Bu kendi başınıza uygulayabileceğiniz tedaviler, en az ağrı miktarı ile mümkün olduğunca aktif olmanıza olanak sağlayacak ve iyileşmeyi hızlandırmaya yardımcı olacaktır.
Fizyoterapistiniz sizinle şunları gerçekleştirmek için çalışacaktır:
Ağrıyı ve şişliği azaltmak: İyileşmenin başlamasına olanak sağlamak için günlük ve sportif aktivitelerinizi nasıl düzenleyeceğinizi ve hangilerinden kaçınacağınızı öğreneceksiniz. Fizyoterapistiniz ağrınızı ve şişliğinizi kontrol altına alacak ve azaltacak, sıcak, buz, ultrason, elektriksel uyarım, bantlama, özel egzersizler ve manuel terapi ihtiva eden farklı türlerde tedavileri ve teknolojileri kullanabilir.
Hereketinizi geliştirmek: Fizyoterapistiniz ayak bileğinizin normal hareketini geri kazanmanıza yardımcı özel aktiviteler ve tedaviler seçecektir. Bu, fizyoterapist tarafından ayak bileğinizin ve ayağınızın nazikçe hareket ettirilmesi şeklinde gerçekleştirilen “pasif” hareketler ile başlayıp kendi başınıza yapabileceğiniz “aktif” egzersizlere ve germelere ilerleyebilir.
Esnekliği artırmak: Fizyoterapistiniz herhangi bir ayak, ayak bileği veya baldır kasınızın gergin olup olmadığına karar verecek ve onları germeye başlayacak ve size onları nasıl gereceğinizi öğretecektir.
Kuvveti artırmak: Ayak bileği burkulmaları, kuvvetsiz, yaralanmış veya koordineli olmayan bacak kasları ile ilişkili olabilir. Belirli egzersizler toparlanmanın her evresinde iyileşmeye yardımcıdır; fizyoterapistiniz istikrarlı ve güvenli şekilde kuvvetinizi geri kazanmanız için doğru egzersizleri ve ekipmanı seçecek ve size öğretecektir. Bu durum, kum dolu sargı ağırlıklar, elastik bandlar ve ağırlık kaldırma ekipmanı kullanımını içerebilir.
Dayanıklılığı artırmak: Ayak bileğinin ve bacağın kassal dayanıklılığını geri kazanmak yaralanma sonraaı önemlidir. Fizyoterapistiniz size dayanıklılığınızı artıracak egzersizleri öğretecektir ve böylelikle normal aktivitelerinize geri dönebileceksiniz. Koşu bandı veya sabit bisiklet gibi kardiyo egzersiz ekipmanı kullanılabilir.
Dengeyi geliştirmek: Denge hissinizi geri kazanmanız yaralanma sonrası önemlidir. Fizyoterapistiniz size denge kabiliyetinizi geliştirecek egzersizler öğretecektir.
Çevikliği geri kazanmak: Bacak hareketinin hızı ve düzgünlüğü sporcularda ve birçok günlük aktivitede önemlidir. Fizyoterapistiniz, spora ve günlük yaşam rutininize dönüş hazırlığı sırasında bu becerileri geri kazanmanız için size yardımcı olacaktır.
Ev programı öğrenmek: Fizyoterapistiniz size evde gerçekleştirebileceğiniz kuvvetlendirme ve germe egzersizleri öğretecektir. Bu egzersizler gereksinimlerinize özgü olacaktır; fizyoterapistinizin reçete ettiği şekilde gerçekleştirirseniz bu egzersizler toparlanmanızı hızlandıracaktır.
Aktivitelere dönüş. Fizyoterapistiniz sizinle aktivite hedeflerinizi tartışacak ve onları iş, spor ve ev yaşamı toparlanma hedeflerinizi oluşturmakta kullanacaktır. Tedavi programınız hedeflerinize mümkün olan en güvenli, en hızlı ve en etkili yol ile erişmenizde size yardımcı olacaktır. Fizyoterapistiniz size hedeflerinizi başarmanıza yardımcı egzersizler, işinize odaklı aktiviteler ve spora özgü teknikler ve driller öğretecektir.
Toparlanma süresini hızlandırmak: Fizyoterapistiniz kendi başınıza gerçekleştirebileceğinizden daha hızlı olarak güvenli şekilde iyileşmenize, normal yaşam stilinize dönmenize ve hedeflerinize ulaşmanıza yardımcı en iyi tedavileri ve egzersizleri seçme üzerine eğitimli ve deneyimlidir.
Cerrahi Gerekliyse
Ayak bileği burkulmaları için cerrahi yaygın biçimde gerekli değildir. Ancak, cerrahiye gereksinim duyurulsa, fizyoterapistinizin rehberliğinde haftalarca bir toparlanma programını takip edeceksiniz. Fizyoterapistiniz mümkün olan en güvenli ve en hızlı şekilde ağrınızı en aza indirgeme, hareketi ve kuvveti kazanma ve normal aktivitelere dönüş üzerine size yardımcı olacaktır.