Fizyoterapistler denge problemlerinin tedavisi için her bireyin kendi gereksinimlerine göre sayısız tedavi seçeneği sunarlar. Fizyoterapistler kaslar, eklemler, iç kulak, göz takibi kabiliyeti, deri duyusu ve eklemlerdeki pozisyon farkındalığı (propriyosepsiyon) gibi vücudun birçok sistemini değerlendirmek üzerine eğitimlidirler. Fizyoterapistler bu sistemleri geliştirmek için kuvvetlendirme, germe, propriyosepsiyon egzersizleri, görsel takip ve iç kulak yeniden eğitimi gibi aktif hareket teknikleri ve fiziksel egzersizleri reçete etmede uzmandırlar.
Fizyoterapistiniz altta yatan sebepleri belirleyerek ve özgün gereksinimlerinize hitap eden ve evde yapabileceğiniz egzersizleri de içeren bir tedavi programı tasarlayarak denge problemlerinizi tedavi edebilir. Fizyoterapistiniz size şu şekilde yardımcı olabilir:
- Düşme riskini azaltarak: Fizyoterapistiniz denge problemi ve düşme riskinini artıran ayakkabı uygunsuzluğunuzu ve evdeki riskleri değerlendirecektir. Kaygan halılar, kötü aydınlatma, serbest evcil hayvanlar veya diğer muhtemel engeller ev içi risk oluşturabilir.
- Düşme korkusunu azaltarak: Fizyoterapistiniz, değerlendirme sırasında bulduğu özel problemlere hitap ederek dengenize ve serbestçe hareket edebilme kabiliyetinize olan güveninizi geri kazanmanıza ve böylece günlük aktivitelerinizi gerçekleştirmenize yardımcı olacaktır. Dengeniz ve fiziksel kabiliyetiniz için güven kazandıkça günlük sıradan aktivitelerinizden daha fazla keyif alacaksınız.
- Hareket kabiliyetinizi geliştirerek: Fizyoterapistiniz daha kolay, daha koordine ve daha fazla özgüven ile hareket edebilmeyi geri elde etmenize yardımcı olacaktır. Fizyoterapistiniz kuvvetinizi ve hareket becerilerinizi dereceli olarak inşa edecek bireysel bir tedavi ve egzersiz programı geliştirecektir.
- Dengenizi geliştirerek: Fizyoterapistiniz size hem sabit/statik dengenizi (oturma veya ayakta durma) hem de hareketli/dinamik dengenizi (hareket ederken dengeyi koruma) geliştirecek egzersizler öğretecektir. Fizyoterapistiniz becerileriniz geliştikçe bu egzersizleri dereceli olarak geliştirecektir.
- Kuvvetinizi geliştirerek: Fizyoterapistiniz size, kas kuvvetsizliğinize hitap eden veya genel kas kuvvetinizi geliştirmeye yönelik egzersizler öğretecektir. Özellikle gövde, kalça ve karın (ör; core) kaslarınızı kuvvetlendirmek dengeyi geliştirmeye yardımcı olabilir. Ağırlık egzersiz eğitiminin çeşitli formları eklem streslerinden kaçınmanıza yardımcı egzersiz bantları ile gerçekleştirilebilir.
- Hareketi geliştirerek: Fizyoterapistiniz sert/tutuk olan eklemlerinizin herhangi birine normal hareketi geri kazandırmaya yönelik özel aktiviteler ve tedaviler seçecektir. Bunlar, fizyoterapistin sizin için gerçekleştirdiği pasif hareketler ile başlayıp kendi başınıza yapabileceğiniz aktif egzersizlere ilerleyebilir.
- Esnekliği ve postürü geliştirerek: Fizyoterapistiniz büyük kaslarınızın herhangi biri için kısalığı ve gerginliği test edecek ve size onları nasıl nazikçe gerebileceğinizi öğretecektir. Fizyoterapistiniz ayrıca postürünüzü değerlendirecek ve size doğru postürü koruma kabiliyetinizi geliştirmeye yönelik egzersizler öğretecektir. İyi postür dengenizi geliştirebilir.
- Aktivite seviyelerinizi artırarak: Fizyoterapistiniz sizinle aktivite hedeflerinizi müzakere edecek ve bireysel gereksinimlerinize ve hedeflerinize hitap eden bir egzersiz programı tasarlayacaktır. Fizyoterapistiniz bu hedeflere mümkün olan en güvenli, en hızlı ve en etkili biçimde ulaşmanız için size yardımcı olacaktır.
Tedavi süreciniz tamamlanır tamamlanmaz fizyoterapistiniz denge egzersizlerinize devam etmeniz için bir toplu egzersiz grubuna dahil olmanızı ve düşme riskinin azaltıldığı ev ortamını korumanızı size önerecektir. Hastaneler, yaşlı bakım merkezleri veya gönüllü kuruluşlar, bunun gibi birçok toplu egzersiz grubuna ev sahipliği yapmaktadır.
Fizyoterapistiniz gerektiğinde aşağıdaki tıp doktorlarına danışmanızı size önerebilir:
- Göz doktoru, var olan görme gereksinimlerinizi değerlendirecektir.
- Kulak doktoru, iç ve dış kulak durumunuzu değerlendirecektir.
- Kişisel uzman hekiminiz, kullanmakta olduğunuz ilaçların dengenizi etkileyip etkilemediği görmek için ilaçlarınızı değerlendirecektir.
Harun GENÇOSMANOĞLU 